Bardzo ciekawy okazał się panel dyskusyjny prowadzony przez prof. Sandro Burdo (IT) pt: „Program implantów w Europie – standardy leczenia dzieci i dorosłych”, w którym udział wzięli przedstawiciele programów implantów słuchowych z całej Europy.
Uczestnikami panelu byli:
Prof. Dr. Dr. h.c. mult. Roland Laszig (DE) – członek zarządu Niemieckiego Stowarzyszenia Otolaryngologów. Szef Kliniki Otolaryngologii we Freiburgu oraz dyrektor jednego z największych programów implantów słuchowych w Europie. Autor niezliczonych publikacji oraz recenzent artykułów dotyczących implantów słuchowych oraz telemedycyny
Dr hab. n. med. mgr zarz. Piotr Henryk Skarżyński prof. nadzw. IFPS (PL) – dyrektor ds. nauki i rozwoju w Instytucie Narządów Zmysłu. Członek Zarządu w Centrum Słuchu i Mowy. Autor i współautor wielu publikacji naukowych w specjalistycznych, krajowych i zagranicznych czasopismach.
Prof. Witold Szyfter (PL) – Współorganizator i koordynator medyczny Programu Powszechnych Przesiewowych Badań Słuchu u Noworodków Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu i Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. W 2013r. wszczepił tysięczny implant ślimakowy.
Nadine Cochard (FR) – logopeda oraz koordynator programu implantów słuchowych dla dzieci w szpitalu Purpan w Tuluzie. Zajmuje się kwalifikacją bardzo małych dzieci przed implantacją, dopasowaniem procesora dźwięku po implantacji oraz późniejszą opieką nad dziećmi i ich rodzicami.
W przypadku dzieci z wrodzonym niedosłuchem bardzo ważne jest jak najszybsze uzyskanie pełnej diagnozy dziecka, na którą składają się zarówno testy obiektywne, jak i subiektywne. Jest to ABR oraz testy przeprowadzane przez specjalistów zaangażowanych w opiekę nad dziećmi. Oprócz odpowiedniego dobrania aparatów lub implantów, bardzo ważne jest ich prawidłowe dopasowanie, które trwa od 3 do 6 miesięcy. W tym czasie dziecko powinno być pod kontrolą specjalistów. Ważne jest również odpowiednie przeszkolenie rodziców, odpowiednie używanie implantów oraz kontrola skuteczności ich działania.
Dzieci należy jak najwcześniej włączać do rehabilitacji, żeby poprawić reakcje komunikacyjne, funkcje poznawcze, uwagę komunikacyjną i umiejętności językowe. Dzieci głuche komunikują się przed implantacją poprzez reakcje, kontakt wzrokowy, oraz okazywanie stanów emocjonalnych, przy których ważny jest wyraz twarzy i gesty. Można dodatkowo używać rymowanek i piosenek z gestami, które poprawiają komunikację i przygotowują dziecko do komunikacji po operacji. Uczestnicy panelu zgodnie przyjęli, że najbardziej odpowiednim momentem wszczepienia implantu jest okres ok. 12 miesięcy, pomimo tego, że w niektórych krajach operacje są przeprowadzane w wieku 5-6 miesięcy. Operacja tak małych dzieci wiąże się z trudnością w uzyskaniu pewności, czy są rzeczywiście głuche. Ich wiek niesie ze sobą również pewne ograniczenia związane ze znieczuleniem. Oczywiście wyjątkiem są stany wymagające natychmiastowej interwencji, np. po zapaleniu opon mózgowych.
Paneliści zgodnie twierdzili, że wszczepienie implantów ślimakowych w przypadku wad rozwojowych powinno odbywać się w najbardziej doświadczonych ośrodkach w Europie. Wybór elektrod uzależniony jest od zniekształceń występujących w budowie ucha, tj. występowania aplazji (brak struktur ślimaka), hipoplazji lub Zespółu Mondinniego (niepełny rozwój ucha środkowego). We wszystkich powyższych przypadkach istnieje ryzyko wycieku z ucha, które może prowadzić do zapalenia opon mózgowych, co stanowi duże wyzwanie w chirurgicznym leczeniu głuchoty. Dodatkowo podczas operacji monitoruje się nerw twarzowy, ponieważ możliwe jest jego uszkodzenie.
Bardzo ważnym tematem jaki poruszyli uczestnicy , była implantacja osób dorosłych z głuchotą wrodzoną. Najczęściej nie przeprowadza się implantacji u takich osób ze względu na słabe wyniki pooperacyjne i utrudnioną rehabilitację. Wyjątkiem są osoby, które u których niedosłuch postępuje lub utrata słuchu nastąpiła nagle.
Dyskusję zakończono apelem prof. Witolda Szyftera do menadżerów ds. zdrowia, by program przesiewowych badań słuchu u noworodków objął cały świat, a nie tylko 25-27 krajów świata, które obecnie w nim uczestniczą. Profesor apelował także, by zmienić system finansowania implantów na taki, który obecnie funkcjonuje w 40 krajach na świecie: pokrycie kosztów urządzenia oraz zabiegu w 100% finansowane jest ze środków Funduszu Zdrowia.
Streszczenie sporządzono we współpracy ze Stowarzyszeniem Rodziców i Przyjaciół Dzieci z Wadą Słuchu w Krośnie.
Dziękujemy serdecznie Pani Grażynie Szkaradek.
